Gmina Krzyżanów położona jest w północnej części województwa łódzkiego na granicy Mazowsza i Ziemi Łęczyckiej, w powiecie kutnowskim. Od północy graniczy z miastem Kutno, Gminą Kutno i Gminą Oporów, od zachodu z Gminą Kutno i Gminą Witonia, od wschodu z Gminą Bedlno, od południa z Gminą Piątek i Gminą Góra Św. Małgorzaty. Zlokalizowana jest w bliskiej odległości od dużych miast regionu łódzkiego: Kutno, Łowicz, Łęczyca, Głowno oraz Łódź.

Mapa powiatu kutnowskiego z wyszczególnieniem granic gminy Krzyżanów
Mapa powiatu kutnowskiego z wyszczególnieniem granic gminy Krzyżanów

Powierzchnia gminy wynosi 103,06 km², w tym: 88,2% to użytki rolne, 3,9% to lasy i grunty leśne, 4,1% stanowią grunty zabudowane i zurbanizowane, 0,4% grunty pod wodami, 3,4% zajmują pozostałe grunty (tj. nieużytki i tereny różne)

Struktura powierzchni gminy Krzyżanów
Struktura powierzchni gminy Krzyżanów

Przez teren gminy przepływają dwie rzeki tj. Bzura i Ochnia. W dolinie Bzury występują liczne kanały i rowy melioracyjne stanowiące uzupełnienie systemu nawadniania doliny. Rzeka Ochnia jest lewostronnym dopływem Bzury. W zachodniej części gminy przepływa ciek zwany Kanałem Strzegocińskim. Na terenie całej gminy znajduje się ponad 19 km odcinków uregulowanych rzek. Teren gminy jest równinny, płaski, w całości zajmują go gleby pyłowe, a w dolinie rzeki Bzury gleby posiadają profil torfowy.

Przez teren gminy przebiegają:

  • droga krajowa Nr 92 relacji Warszawa – Poznań,
  • droga wojewódzka nr  702 relacji Łódź – Kutno
  • przez północną część gminy magistrala kolejowa,
  • Autostrada A-1 (Autostrada Bursztynowa) wraz z węzłem drogowym w miejscowościach Kaszewy Dworne i Sokół.

Na terenie gminy zlokalizowana jest stacja redukcyjno – pomiarowa gazu I –ego stopnia.

Gmina Krzyżanów, to gmina typowo rolnicza, cechuje się dobrymi glebami (wskaźnik bonitacji 1.1).

Większość mieszkańców gminy prowadzi własne gospodarstwa rolne, choć wzrasta zainteresowanie zatrudnieniem poza rolnictwem, w szczególności osób młodych. Na terenie gminy na dzień 31.12.2019r. zarejestrowanych było 266 podmiotów gospodarczych, w tym: aktywnych 145, wykreślonych – 102, zawieszonych 19, prowadzonych wyłącznie w formie spółki cywilnej – 1.

Gmina Krzyżanów jest zwodociągowana w 99%.  Gmina posiada własną stację uzdatniania wody w m. Krzyżanów o wydajności 40m³/h.

Ścieki z terenu gminy trafiają do dwóch zmodernizowanych oczyszczalni ścieków w m. Łęki Kościelne i Ktery i Grupowej Oczyszczalni Ścieków w Kutnie.  Przepustowość oczyszczalni wynosi Q= 24m³/d każdej. Gmina posiada sieć kanalizacyjną o długości 1 km. Na terenie gminy znajduje się 295 przydomowych oczyszczalni ścieków.

Na terenie gminy zachowało się kilka interesujących obiektów zabytkowych. Na szczególną uwagę zasługują zabytkowe zespoły pałacowo-parkowe w Kterach, Krzyżanowie (obecnie siedziba Urzędu Gminy), Łękach Kościelnych. Przykładem architektury drewnianej jest dworek i kościół w Łękach Kościelnych. Dworek należy do typowych, drewnianych staropolskich rezydencji ziemiańskich. Jest budowlą konstrukcji zrębowej wzniesioną w drugiej połowie XVIII w., przebudowaną w XIX w. i odrestaurowaną w latach 60. XX w. Dwór jest usytuowany niezwykle malowniczo – na sztucznie usypanym wzniesieniu i otoczony fosą ze stawem. Wokół budowli rozciąga się obszerny park krajobrazowy z pierwszej poł. XIX stulecia. Zabytkowy drewniany kościół z końca XVII w. p.w. św. Marii Magdaleny został wzniesiony w 1775 roku. W wnętrzu świątyni znajduje się bogaty zespół osiemnastowiecznych barokowych ołtarzy z późniejszymi rzeźbami oraz utrzymane w tym stylu organy i ambona oraz chrzcielnica barokowa. Obok świątyni znajduje się murowana dzwonnica wzniesiona około połowy XIX stulecia oraz szereg nagrobków miejscowej i okolicznej szlachty. W Krzyżanowie można również zobaczyć pomnik ku czci poległych mieszkańców gminy w latach 1914–1921.

Na terenie Gminy Krzyżanów funkcjonują:

  1. Urząd Gminy Krzyżanów wraz z jednostkami organizacyjnymi gminy tj.:
    • Gminnym Ośrodkiem Kultury i Sportu w Krzyżanowie wraz z Gminną Biblioteką Publiczną,
    • Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Krzyżanowie,
    • Szkołą Podstawową im. Ireny Kosmowskiej w Kaszewach Dwornych,
    • Szkołą Podstawową im. prof. Władysława  Szafera w Kterach,
    • Szkołą Podstawową im. Kornela Makuszyńskiego w Krzyżanowie,
  2. Urząd Pocztowy w Kutnie Filia w Krzyżanowie,
  3. NZOZ „Praktyka Rodzinna” w Krzyżanowie,
  4. Bank Spółdzielczy „Wspólna Praca” w Kutnie O/ Krzyżanów,
  5. Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Mieczysławowie,
  6. Jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych w: Krzyżanowie, Kterach, Kaszewach Kościelnych, Młogoszynie, Siemienicach, Kucharach i Wałach.

Według danych Urzędu Gminy w Krzyżanowie na dzień 31 grudnia 2020 roku stan ludności  w Gminie zameldowanej na pobyt stały wynosił – 4157 mieszkańców.

Statystyka mieszkańców w/g wieku i płci

Wiek Mężczyzn Kobiet Ogółem
0-2 58 63 121
3 27 22 49
4-5 40 44 84
6 16 20 36
7 16 28 44
8-12 103 87 190
13-15 48 61 109
16-17 56 47 103
18 8 22 30
19-65 1434  0 1434
19-60  0 1142 1142
> 65 250 250
> 60  0 565 565
Ogółem 2056 2101 4157

 

W 2019 roku  w rejestrze mieszkańców odnotowano – 70 zgonów oraz 33 urodzenia.

Na dzień 31.12.2018r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kutnie zarejestrowanych było 146 bezrobotnych, co stanowi  3,5% ogółu mieszkańców gminy.

Statystyka ludności w poszczególnych miejscowościach – zameldowanych na pobyt stały:

BRONY 55
GOLISZEW 56
JAGNIĄTKI 33
JULIANÓW 67
KASZEWY DWORNE 112
KASZEWY-KOLONIA 86
KASZEWY KOŚCIELNE 81
KASZEWY-SPÓJNIA 41
KASZEWY TARNOWSKIE 97
KONARY 103
KRZYŻANÓW 237
KRZYŻANÓWEK 130
KTERY 312
KUCHARY 165
ŁĘKI GÓRNE 56
ŁĘKI KOŚCIELNE 323
MALEWO 87
MARCINÓW 77
MICIN 55
MIECZYSŁAWÓW 104
MŁOGOSZYN 77
MORELE 3
NOWE KTERY 88
PAWŁOWICE 133
PSURZE 39
RÓŻANOWICE 75
RUSTÓW 147
RYBIE 83
SIEMIENICE 237
SIEMIENICZKI 35
SOKÓŁ 43
STEFANÓW 91
ŚWINIARY 16
UROCZYSKO LEŚNE 4
WAŁY A 42
WAŁY B 129
WIERZYKI 69
WŁADYSŁAWÓW 82
WOJCIECHOWICE DUŻE 46
WOJCIECHOWICE MAŁE 55
WYRĘBY SIEMIENICKIE 49
ZAWADY 157
ZIELENIEW 40
ZŁOTNIKI 74
ŻAKOWICE 74